Ergonomia pracy ma na celu zminimalizowanie ryzyka urazów, zmniejszenie stresu związanego z wykonywanymi obowiązkami, a także zwiększenie wydajności i ogólnego komfortu pracowników. Dotyczy to zarówno osób pracujących w pozycji siedzącej, jak i stojącej. Jak stworzyć idealne stanowisko pracy w zależności od jej rodzaju? Jakie są ogólne zasady zdrowej pracy? Zapraszamy do lektury naszego poradnika!
Ergonomia pracy biurowej (przy komputerze)
W pracy biurowej bardzo często spędzamy czas w nieruchomej pozycji siedzącej, co wpływa negatywnie na nasze procesy fizjologiczne oraz obciąża mięśnie pleców i kręgosłupa. Jak wskazują badania, nawet 40% pracowników biurowych ma problemy zdrowotne oraz doświadcza bólu pleców. Ponadto długotrwałe funkcjonowanie przed ekranem monitora może powodować ból głowy, uczucie senności, problemy ze wzrokiem, a nawet z dłońmi i nogami. Nic więc dziwnego, że pracownicy szybciej odczuwają zmęczenie fizyczne i psychiczne, łatwiej się stresują i mają mniej motywacji do pracy.
W pierwszej kolejności warto zwrócić uwagę na ergonomię stanowiska pracy. Skoro spędzamy w jednym miejscu kilka godzin dziennie ciągiem, musi to być komfortowa przestrzeń, która będzie sprzyjać zachowaniu jak najmniej obciążającej pozycji.
Oto kilka wskazówek, jak zorganizować miejsce pracy, aby uniknąć wyżej wspomnianych dolegliwości i poprawić efektywność działania:
Biurko dostosowane do potrzeb
Odpowiednie biuro powinno solidne i posiadać duży blat, który pozwoli nam na organizację niezbędnych sprzętów, takich jak monitor, klawiatura, myszka oraz innych przedmiotów używanych na co dzień. Wszystko należy ustawić w taki sposób, abyśmy mieli zapewnioną swobodę ruchów i naturalną pozycję ciała.
Powierzchnia blatu stołu powinna być matowa, najlepiej w jasnym kolorze, a jego minimalne wymiary wynosić 80 x 120 cm. Ważna jest też odpowiednia wysokość biurka – taka, aby pracownik mógł swobodnie układać nogi pod blatem oraz nie był zmuszony nadmiernie wyginać dłoni w celu korzystania z klawiatury. Za standardową wysokość przyjmuje się 72-75 cm.
Ciekawym pomysłem jest też wyposażenie biura w biurka stojące lub ze sporą regulacją wysokości. Dzięki temu pracownicy mogą w łatwy sposób zmieniać pozycję, zachowując dzięki temu wysoką wydajność pracy.
Dobór krzesła biurowego
Komfortowe krzesło biurowe powinno być wyposażone nie tylko w kółka, umożliwiające jego przesuwanie, ale przede wszystkim w szeroki zakres regulacji kąta odchylenia oparcia i wysokości siedziska. Warto, aby dodatkowo posiadało podłokietniki, na których można wygodnie oprzeć ręce oraz regulowany zagłówek
Świetnym dodatkiem do krzesła jest odpowiedni podnóżek, dający możliwość lekkiego uniesienia i ugięcia stóp pod kątem ok. 15°. Wpływa to pozytywnie na dodatkowe odciążenie kręgosłupa i nóg.
Jak odpowiednio ustawić monitor?
Kolejnymi ważnymi kwestiami jest zachowanie odpowiedniej odległości od monitora, która powinna wynosić min. 40 cm od oczu oraz kąta obserwacji ekranu – od 20° do 50°. Warto też zwrócić uwagę na ustawienia monitora, który powinien mieć możliwość łatwej i szybkiej regulacji kontrastu oraz jaskrawości ekranu.
Co więcej, jeśli w danym pomieszczeniu jest więcej niż jedna osoba pracująca przy komputerze, należy zadbać o prawidłową odległość między monitorami stojącymi obok siebie, która wynosi min. 60 cm.
Nie należy zapominać o regularnych przerwach od ekranu – można zrobić sobie w tym czasie kawę lub herbatę bądź po prostu przejść się po miejscu pracy.
Jakie oświetlenie jest najlepsze do pracy biurowej?
Najlepszą opcją jest światło naturalne rozświetlające całe pomieszczenie, jeśli jednak nie jest to możliwe, pracownicy muszą mieć zapewnione dodatkowe źródło światła, np. lampkę. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, poziom natężenia światła powinien wynosić co najmniej 500 lx.
W przypadku zbyt intensywnego światła słonecznego należy założyć w oknach rolety lub żaluzje.
W okolicy biurek, wyposażonych w komputery, najlepiej jest montować lampy w taki sposób, aby strumień światła padał z góry skierowany na blat lub klawiaturę. Na wzrok pracowników wpływa też pozytywnie oświetlenie ściany, umiejscowione za monitorem i biurkiem.
Pamiętaj, że odpowiednia ergonomia pracy nie tylko zadba o bezpieczeństwo pracowników, ale wpłynie też pozytywnie na ich samopoczucie, produktywność oraz ocenę środowiska pracy. Z kolei to przełoży się na rozwój firmy.
Ergonomia pracy stojącej
W naszym kraju nawet 30% pracowników wykonuje swoje obowiązki w pozycji stojącej. Najczęściej dotyczy to osób pracujących fizycznie, np. w halach produkcyjnych, zakładach fryzjerskich i restauracjach.
Praca stojąca silnie angażuje układ mięśniowy, co powoduje zmęczenie, stres oraz spadek motywacji i produktywności. Może też pogłębić istniejące problemy zdrowotne lub stać się źródłem nowych. Szczególnie negatywny wpływ na pracowników ma praca statyczna, w której ruch jest bardzo niewielki. Może ona przyczynić się do skrzywienia kręgosłupa w odcinku piersiowym, płaskostopia, spowolnienia metabolizmu, chorób reumatycznych oraz niewydolności żylnej.
Podobnie jak w przypadku pracy biurowej, bardzo duże znaczenie ma właściwa ergonomia stanowiska, aby zapobiegać powyższym problemom. Poniżej opisujemy, jakie elementy powinny znaleźć się w wyposażeniu ergonomicznego miejsca do pracy stojącej.
Wysokość powierzchni roboczej
Najlepszym rozwiązaniem jest powierzchnia robocza o regulowanej wysokości, która umożliwia wydajną pracę kolejnych pracowników różniących się wzrostem. Wysokość stanowiska powinna też być dopasowana do rodzaju pracy, co jest kluczowe dla komfortu i efektywności pracy.
Wygodne miejsce do siedzenia
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, w przypadku gdy praca wymaga stałego stania lub chodzenia, pracodawca musi zadbać o miejsce siedzące w pobliżu stanowiska pracy, aby pracownicy mogli odpocząć. Należy zaznaczyć, że miejsce odpoczynku nie może mieć charakteru higieniczno-sanitarnego, jak np. stołówka.
Warto, aby miejsce to było jak najbardziej komfortowe oraz służyło odpoczynkowi fizycznemu i psychicznemu, co z pewnością pozytywnie wpłynie na jakość pracy.
Maty antyzmęczeniowe jako skuteczny element poprawy ergonomii
Następnym istotnym elementem jest zapewnienie odpowiedniego wsparcia dla ciała pracownika. I tutaj świetnym rozwiązaniem są maty antyzmęczeniowe, idealne do pracy stojącej. Ich zadaniem jest zminimalizowanie uczucia zmęczenia podczas wykonywanych obowiązków, zmniejszenie nacisku na stawy oraz ogólna poprawa samopoczucia. Ergonomiczne maty BHP zachęcają stojącą na nich osobę do wykonywania minimalnych ruchów, co prowadzi do aktywacji pompy żylnej w kończynach dolnych, a co za tym idzie – przeciwdziała negatywnym skutkom długotrwałego stania.
Zobacz maty BHP dostępne w naszym sklepie internetowym.>>
Ergonomia pracy – jakie przynosi korzyści?
Mogłoby się wydawać, że ergonomia stanowiska pracy to chwyt marketingowy, który ma nakłonić pracodawców do kupowania droższego sprzętu i zbędnych udogodnień. Jednak specjaliści od bezpieczeństwa pracy od lat podkreślają, że ergonomia w miejscu pracy jest niezbędna dla zdrowia, dobrego samopoczucia i wysokiej efektywności pracowników.
Odpowiednio dobrane sprzęty oraz stworzenie komfortowych warunków pracy to inwestycja, która nie tylko się zwróci, ale zapewni też przedsiębiorstwu zyski. Do licznych korzyści wynikających z ergonomicznego miejsca pracy możemy zaliczyć:
- ograniczenie ryzyka wypadków przy pracy
- lepsze samopoczucie
- mniejsze dolegliwości i lepszy ogólny stan zdrowia
- wzrost kreatywności i motywacji do pracy
- poprawa koncentracji
- brak znużenia i senności
- ograniczenie kosztów dzięki mniejszej liczbie odszkodowań i zwolnień lekarskich
Podsumowując powyższy artykuł, ergonomia pracy jest bardzo ważna zarówno dla pracowników, jak i pracodawców. Przynosi wiele korzyści, w tym zwiększenie wydajności pracy, która ma pozytywny wpływ na rozwój firmy.